နိုဝင်ဘာ ၂၈ ရက် ၊ ၂၀၂၅
Fact-check
MFCN/ Akyab Post/Real or Not/ The Red Flag
အနှစ်ချုပ်အကြောင်းအရာ
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ မင်းပြားမြို့မှာရှိတဲ့ ဘော်ဒါဆောင် စာသင်ကျောင်းတကျောင်းမှာ ကျောင်းသား ၁ ဦး မီးလောင်သေဆုံးမှုဖြစ်စဉ်နဲ့ချိတ်ဆက်ပြီး အေအေအဖွဲ့ထဲမဝင်လိုတာကြောင့် မီးရှို့သတ်ဖြတ်ခဲ့တာဆိုပြီး စစ်တပ်လော်ဘီတွေဖြန့်နေတဲ့သတင်းအမှားကို အဖွဲ့က အချက်အလက်စိ စစ်ပေးထားပါတယ်။
ဖြန့်ဝေထားမှု
စစ်လော်ဘီ မှိုင်းဝေတယ်လီဂရမ်ချယ်နယ်ကနေ ဒီအကြောင်းအရာကို နိုဝင်ဘာ ၂၆ ရက်နေ့မှာ ဖြန့်ဝေခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ” အကြမ်းဖက် AA အဖွဲ့ က AA အဖွဲ့ထဲမဝင်သည့် မင်းပြားမြို့က အသက်မပြည့်သေးသည့် ကလေးသူငယ်ကို မီးရှို့သတ်ဖြတ်” ဆိုတဲ့စာသားနဲ့အတူ သေဆုံးခဲ့တဲ့ လူငယ်ရဲ့ ဓာတ်ပုံနဲ့တွဲချိတ်ပြီး ရေးသားဖြန့်ဝေထားတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲ့ဒီပို့စ်ဟာ ကြည့်ရှုသူပေါင်း ၂၂၀၀၀ ကျော်နဲ့ ပျံ့နှံ့နေတာဖြစ်ပါတယ်။ ဖြန့်ဝေထားတဲ့ အကြောင်းအရာကိုအောက်ကလင့်ခ်တွေမှာကြည့်ရှုနိုင်ပါတယ်။
ဖြန့်ဝေထားတဲ့ပို့စ် >>> https://archive.ph/MOJFP
အချက်အလက်စိစစ်မှု
ဖြန့်ဝေထားတဲ့အကြောင်းအရာမှာပါတဲ့ ပုံကို Google မှာရှာဖွေကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာတော့ Western News သတင်းမီဒီယာကနေ နိုဝင်ဘာလ ၂၆ ရက်နေ့မှာ “မင်းပြားကျောင်းသား မီးလောင်သေဆုံးမှုကိစ္စ AA က ရဲစခန်းမှူး အပြောင်းအလဲလုပ် စစ်ဆေးနေ” ဆိုတဲ့ သတင်းမှာပါရှိတဲ့ ပုံနဲ့ ကိုက်ညီနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။
Western News သတင်းမီဒီယာမှဖော်ပြထားသောသတင်း>>> https://bit.ly/3Xo9Bnv
Western News ကနေ ရေးသားဖော်ပြထားတဲ့ သတင်းအကြောင်းအရာကို ဆက်လက်စိစစ်ကြည့်လိုက်တဲ့အခါမှာတော့ စစ်လော်ဘီမှိုင်းဝေဖြန့်ဝေထား တဲ့ ဇာတ်ကြောင်းနဲ့ ကွဲလွဲနေတာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။
Western News သတင်းမှာ ဖော်ပြထားတာကတော့ ရခိုင်ပြည် မင်းပြားမြို့ ပြည်တော်လှရပ်ကွက်ရှိ ရာစုသစ်ဘော်ဒါဆောင်မှာ ၁၂ တန်း တက်ရောက်နေတဲ့ မင်းပြားမြို့နယ် ကျွဲချို (ကျွဲဂို) ကျေးရွာက အသက် ၁၈ နှစ်အရွယ် မောင်ငြိမ်းထက်ကျော်ဟာ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၆ ရက်ညပိုင်းက ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံး မီးလောင် ဒဏ်ရာတွေရခဲ့ပြီးတော့ မင်းပြားဆေးရုံ၌ သေဆုံးခဲ့တာဖြစ်ပြီး အဲ့ဒီအမှုဖြစ်စဉ်ကို ULA/AAက စုံစမ်းစစ်ဆေးနေတယ်ဆိုတာကို ရေးသားထားပါတယ် ။
Western News သတင်းမီဒီယာမှဖော်ပြထားသောသတင်း>>> https://bit.ly/3Xo9Bnv
ဒါ့အပြင် ရခိုင်ပြည်နယ်ဒေသတွင်းသတင်းဌာနတခုဖြစ်တဲ့ နိရဉ္စရာ သတင်းဌာနရဲ့ သတင်းဖော်ပြချက် မှာလည်း ဘော်ဒါဆောင်မှာ မီးလောင်မှုကြောင့်သေဆုံးတယ်ဆိုတာကိုဖော်ပြထားပါတယ်။ အေအေ အဖွဲ့ထဲမဝင်ချင်လို့ မီးရှို့သတ်ဖြတ်တယ်ဆိုတာမျိုးမဖော်ပြထားပါဘူး။
နိရဉ္စရာ သတင်းဌာနရဲ့ သတင်းဖော်ပြချက် >>> https://bit.ly/4rmV0q4
မီးလောင်ကျွမ်းသေဆုံးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး နောက်ဆက်တွဲ သတင်းတွေကိုလည်း Western News က “မောင်ငြိမ်းထက်ကျော် မီးလောင်ရခြင်းမှာ ခေါင်းပေါ်က မီးလုံးရှော့ဖြစ်၍ ပေါက်ကွဲသွားခြင်းကြောင့်နှင့် ခြင်ဆေးခွေ မီးကတစ်ဆင့် မီးလောင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဘော်ဒါဆောင်ပိုင်ရှင် ဦးလှမင်းနှင့် ဒေါ်ခင်သီတာလင်းတို့က သေဆုံးသူ မိသားစုဝင်များအား ဖြစ်စဉ်မတူသည့် မီးလောင်ရခြင်း အကြောင်းအရင်း နှစ်ချက်ကို ပြောကြားထားကြောင်း သိရသည်။” လို့ ရေးသားဖော်ပြထားပြီး စစ်လော်ဘီတွေစွပ်စွဲသလို AA အဖွဲ့ထဲမဝင်လိုတာကြောင့် မီးရှို့သတ်ဖြတ်တယ်ဆိုတာမျိုး ရေးသားဖော်ပြထားတာမျိုးမရှိပါဘူး။
မီးလောင်ကျွမ်းသေဆုံးမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး နောက်ဆက်တွဲ သတင်း>>> https://bit.ly/4okU2rw
သုံးသပ်ချက်
အထက်မှာဖော်ပြထားတဲ့ အချက်တွေနဲ့ စိစစ်လိုက်မယ်ဆိုရင် စစ်တပ်လော်ဘီ မှိုင်းဝေဖြန့်ဝေထားတဲ့ အကြောင်းအရာဖြစ်တဲ့ အေအေအဖွဲ့ထဲ မဝင်ချင်တဲ့ အသက်မပြည့်သေးတဲ့လူငယ်ကို မီးရှို့သတ်ဖြတ် တယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းအရာဟာ ဘော်ဒါဆောင်တခုမှာ မီးလောင်မှုကြောင့်သေဆုံးသွားတဲ့ လူငယ်တဦးရဲ့ ဖြစ်စဉ်ကို အမှီပြုပြီး လိုသလို ပုံဖော်ပြီး ဖြန့်ဝေထားတဲ့ သတင်းအမှားဖြစ်တယ်ဆိုတာကို စိစစ်တွေ့ရှိနိုင်ပါတယ်။
အကြံပြုချက်
MFCN စာဖတ်ပရိတ်သတ်တွေအနေနဲ့ နည်းပညာတိုးတက်လာတဲ့ ခေတ်ကြီးမှာ အင်တာနက် အသုံးပြုတဲ့သူတွေ ထုတ်လုပ်ထားသည့် သတင်းအကြောင်းအရာမျိုးစုံ ပါနေတာကြောင့် ဓာတ်ပုံ၊ ရုပ်သံ ပါတိုင်းလည်း အလွယ်တကူလက်ခံ မယုံကြည်ဘဲ၊ သတင်းအရင်းအမြစ်များစွာနဲ့ တိုက်ဆိုင်စစ်ဆေးဖို့ အကြံပြုတိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။
စာဖတ်သူကိုယ်တိုင် သတင်း အမှား/ အမှန် ခွဲခြားရခက်နေတယ်ဆိုရင် အချက်အလက်စစ်ဆေးနေသည့် အဖွဲ့တွေထံ ဆက်သွယ်မေးမြန်နိုင်ပြီး၊ MFCNရဲ့ လူမှုစာမျက်နှာများနှင့် Messenger တို့မှာ သိချင်တဲ့အကြောင်းအရာကို သတင်းလင့်ခ်၊ ဓာတ်ပုံ၊ ရုပ်သံတွေကို လာရောက်ပေးပို့ပြီး သတင်း အမှား/ အမှန် မေးမြန်လို့ရပါတယ်။
