၂၀၂၅ ဇွန်လှိုင် ၁ ရက် (သျှမ်းသံတော်ဆင့်၊ The Red Flag)
ရှမ်းပြည် နောင်ချိုမြို့ ဒေသခံစစ်ရှောင်များမှ နောင်ချိုမြို့ကို စစ်တပ်မှ အမြန်ဆုံးပြန်လည် သိမ်းပိုက်ပေးရန် တောင်းဆိုနေကြကြောင်း ဓာတ်ပုံအချို့ဖြင့် သတင်းအမှားဖြန့်ချိနေပါသည်။
စဝ်နန်းဝတီမောင်ဆိုသည့် လူမှုကွန်ရက်အကောင့်တစ်ခုမှ ဖြန့်ချိခဲ့ပြီး “နောင်ချိုဒေသခံ စစ်ရှောင်များမှ နောင်ချိုမြို့ကို တပ်မတော်မှ အမြန်ဆုံးပြန်လည်သိမ်းပိုက်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့မှုကြောင့် ကစထမှူးမှ နှစ်ပတ်အတွင်းမှာပင် နောင်ချိုမြို့ကို သိမ်းပိုက်ဖို့အတွက် ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်နေ” ဟု (မူးရင်း) ဆိုကာ ဓာတ်ပုံနှင့်အတူ ဖြန်ချိခဲ့သည်။
မူရင်းလင့်ခ် – https://archive.ph/pjSje
အဆိုပါအကြောင်းအရာကို MFCN အဖွဲ့ဝင် သျှမ်းသံတော်ဆင့်မှ “Reverse image search” ဖြင့် စိစစ်ကြည့်သည့် အခါ ဓာတ်ပုံနှင့် အကြောင်းအရာသည် မှားယွင်းနေကြောင်း တွေ့ရသည်။
သတင်းစိစစ်ချက်
စစ်ဆေးတွေ့ရှိချက်အရ ထိုဓာတ်ပုံများသည် ပြီးခဲ့သော ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့၌ နောင်ချိုမြို့နှင့်မိုင် ၁၀ နီးပါးအကွာ တောင်းခမ်းရွာအခြေစိုက် အမြောက်တပ် အမတ -၃၅၄ တပ်စခန်း နောင်ချို (ဒုဋ္ဌဝတီ) တံတားအနီးရှိ တာဖလန်းရဲကင်းစခန်းသို့ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး နိုင်နိုင်ဦး ရောက်စဉ် ရိုက်ကူးထားသည့် ဓာတ်ပုံဖြစ်သည်။
ထိုဓာတ်ပုံများကို စစ်ကောင်စီဝါဒဖြန့်သူတို့က ဇွန်လ ၁၂ ရက်နေ့တွင် လူမှုကွန်ရက်ပေါ်၌ မျှဝေခဲ့ကြပြီး ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး နိုင်နိုင်ဦးက ဒေသခံတိုင်းရင်းသားများအတွက် စားနပ်ရိက္ခာများဝေပေးကာ နွေးထွေးမှုများ ပေးခဲ့သည်ဟု ရေးသားဖော်ပြခဲ့ကြသည်။
သို့ရာတွင် နောင်ချိုမြို့ ဒေသခံစစ်ရှောင်များမှ နောင်ချိုမြို့ကို စစ်တပ်မှ အမြန်ဆုံးပြန်လည်သိမ်းပိုက်ပေးရန် တောင်းဆိုနေကြောင်းဆိုသည့် အကြောင်းအရာများအား ရေးသားဖော်ပြထားခြင်း မရှိပေ။
၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးအတွင်း အရှေ့မြောက်တိုင်းစစ်ဌာနချုပ် (ရမခ) အခြေစိုက်ရာ လားရှိုးမြို့အပါအဝင် ရှမ်းမြောက်ဒေသ မြို့နယ်ပေါင်း ၂၀ ကျော် လက်လွှတ်ခဲ့ရသော်လည်း ရာထူးတိုးမြှင့်ခံခဲ့ရသည့် ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနိုင်နိုင်ဦးသည် ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့တွင် နောင်ချိုမြို့နယ် တောင်းခမ်းစစ်မျက်နှာပြင်၌ လူလုံးထွက်ပြခဲ့သည်ဟု Myanmar Now သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။
Myanmar Now သတင်းလင့်ခ် – https://shorturl.at/9MsaU
လက်ရှိ နောင်ချိုမြို့တွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် TNLA ပူးပေါင်းတပ်တို့အကြား တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေပြီး ဇွန်လ ၂၉ ရက် ညပိုင်း၌ နောင်ချိုမြို့ ဈေးရပ်ကွက်ထဲကို စစ်ကောင်စီတပ်က ဂျက်လေယာဉ်ဖြင့် ပေါင် ၅၀၀ နှစ်လုံး ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ နေအိမ်တချို့ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း ရွှေဖီမြေသတင်းက ဖော်ပြသည်။
ရွှေဖီမြေ သတင်းလင့်ခ် – https://shorturl.at/mb1Xw
သို့သော် နောင်ချိုမြို့ကို TNLA က စစ်ကောင်စီထံ ပြန်ပေးမည်ဟုသတင်းထွက်ပေါ်မှုသည် သတင်းအမှားသာ ဖြစ်ကြောင်း TNLA ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လွေးယေဦးက People’s Spring သတင်းဌာနကို ပြောဆိုထားသည်။
သတင်းအပြည့်အစုံဖတ်ရန် – https://shorturl.at/tF2RM
သုံးသပ်ချက်
လက်ရှိ နောင်ချိုမြို့တွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် TNLA ပူးပေါင်းတပ်တို့အကြား တိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်နေသည်မှာ မှန်ကန်ပါသည်။ သို့သော် နောင်ချိုမြို့ ဒေသခံစစ်ရှောင်များမှ နောင်ချိုမြို့ကို စစ်တပ်မှ အမြန်ဆုံးပြန်လည် သိမ်းပိုက်ပေးရန် တောင်းဆိုနေကြောင်းဆိုသည့် ဖော်ပြသည့် အကြောင်းအရာနှင့် ဓာတ်ပုံသည် လိုရာချိတ်ဆက် ရေးသားထားသည့် ဝါဒဖြန့် သတင်းအမှားသာ ဖြစ်သည်။
စာဖတ်ပရိတ်သတ်များအနေဖြင့် အွန်လိုင်းပေါ်ရှိ သတင်းအချက်အလက် အကြောင်းအရာများကို အလွယ်တကူ မယုံကြည်ဘဲ လွတ်လပ်သည့် သတင်းမီဒီယာဌာနမှ သတင်းများကို ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုရန် အကြုံပြု တိုက်တွန်းလိုပါသည်။
ထို့ပြင် သတင်းတု/ သတင်းမှားဟု ယူဆရသော သတင်းအချက်အလက်များဖြစ်စေ၊ မှန်ကန်သော သတင်းများ ဟုတ်/ မဟုတ် အတည်ပြု မေးမြန်းလိုသည်ဖြစ်စေ MNFC နှင့် သျှမ်းသံတော်ဆင့်၏ (chat box) မက်ဆင်ဂျာကနေတစ်ဆင့် ဆက်သွယ်ပြီး အချက်အလက်စစ်ဆေးပေးပို့ရန် အကူညီတောင်းနိုင်ပါသည်။
Myanmar Fact-Checking Network အဖွဲ့ဝင်တွေ၏ အချက်အလက် စစ်ဆေးထားသည့် သတင်းတွေကိုလည်း အောက်မှာဖော်ပြထားသည့် လင့်များတွင် ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုနိုင်ပါသည်။
Web-https://myanmarfactcheckingnetwork.org/
Fb-https://www.facebook.com/myanmarfactcheckingnetwork