ပိတ်မိနေတဲ့ ကလေးငယ်ရဲ့ ဓါတ်ပုံဟာမြန်မာနိုင်ငံက မဟုတ်ပါ

ပိတ်မိနေတဲ့ ကလေးငယ်ရဲ့ ဓါတ်ပုံဟာမြန်မာနိုင်ငံက မဟုတ်ပါ

 ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ ၁ ရက်

သျှမ်းသံတော်ဆင့်၊ ခမ်းသားငေါဝ်း၊ The Red Flag / MFCN

Fact Check – အချက်လက်စစ်ဆေးခြင်း

 အဆောက်အဦး အပျက်အစီးတွေကြားမှာ ပိတ်မိနေတဲ့ ကလေးငယ်တစ်ယောက်ပုံကို အသုံးပြုပြီး မြန်မာနိုင်ငံက ငလျင်ကပ်ဘေးဖြစ်စဉ်မှာ ဖြစ်နေတယ်ဆိုပြီး ဖြန့်ဝေချက်တစ်ခု ပြန့်နှံ့နေပါတယ်။

 ဒီဓာတ်ပုံကို Dhanma Vinaya Channel နာမည်နဲ့ ဖေဘွတ်ခ်အကောင့်တစ်ခုကနေ မတ်လ ၃၀ ရက်နေ့က ဖြန့်ဝေထားတာကို တွေ့ရပြီး “အားလုံး ဝမ်းသာစရာသတင်းပါ၊ ဒီကလေးလေးကို ကယ်နိုင်ခဲ့ပါပြီ” ဆိုကာ ရေးသားဖော်ပြခဲ့ပြီး လိုက်ခ် – ၅၄,၀၀၀ ဦးနဲ့ ပြန်လည်မျှဝေသူ – ၁၆၀၀ ဦးရှိခဲ့ပါတယ်။

 ဒါ့အပြင် U Lay Kyaw နာမည်နဲ့ ဖေဘွတ်ခ်အကောင့်တစ်ခုကလည်း မြန်မာငလျင်ကြောင့် အဆောက်အဦးကြား ပိတ်မိနေတဲ့ ကလေးတစ်ယောက်ကို ကယ်ထုတ်နိုင်ခဲ့တဲ့ ရုပ်ပုံဖိုင်တစ်ခုနဲ့ အခုပြန့်နှံ့လာတဲ့ ကလေးငယ်ရဲ့ ပုံကို တွဲပြီး “ခလေးလေးတွေက နတ်ကောင်း၊ နတ်မြတ်တွေ စောင့်လျောက်တယ်ဆိုတာ ဖြစ်နိုင်လောက်တယ်” ဆိုကာ ရေးသားဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

 အဲ့ဒီရုပ်သံဖိုင်ကို ကြည့်ရှုသူပေါင်း သုံးသန်းကျော်ရှိပြီး လိုက်ခ် – ၅၄,၀၀၀ ဦးနဲ့ ပြန်လည်မျှဝေသူ ၉၆၀၀ ဦး ရှိခဲ့ပါတယ်။

သတင်းအမှား ဖြန့်ဝေလင့် – https://archive.ph/omXHt

သတင်းအမှား ဖြန့်ဝေလင့် – https://archive.ph/bXJTG

ပြန့်နှံ့လာတဲ့ ဒီဓာတ်ပုံကို MFCN အဖွဲ့ဝင် သျှမ်းသံတော်ဆင့်နဲ့ ခမ်းသားငေါဝ်းတို့ရဲ့ အချက်အလက် စစ်ဆေးသူများက Reverse Image Search ကိုအသုံးပြုပြီး စစ်ဆေးခဲ့ရာမှာတော့ ဒါဟာ မြန်မာနိုင်ငံက မဟုတ်ပဲ ဆီးရီးယားနိုင်ငံက ကလေးငယ်တစ်ယောက်ရဲ့ ဓါတ်ပုံတွေဆိုတာကို တွေခဲ့ရပါတယ်။

 စစ်ဆေးတွေ့ရှိချက်

စစ်ဆေးတွေ့ရှိချက်အရ ကလေးငယ်ဟာ ဘေးအန္တရာယ်တစ်ခုခုကို ရင်ဆိုင်နေရတာ မဟုတ်ပဲ မိသားစုနဲ့ ကစားနေတာဖြစ်ပြီး ဒီဗွီဒီယိုဖိုင်ကို Tik Tok ဆိုရှယ်မီဒီယာ ပလက်ဖောင်းပေါ်ကနေ ပြန့်နှံ့လာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

 ယခုဓါတ်ပုံကို မြန်မာနိုင်ငံက ငလျင်ကြောင့် အဆောက်အဦးတွေကြား ပိတ်မိနေတယ်ဆိုပြီး ဓာတ်ပုံအမှားတွေ ပြန်နှံ့နေတာဖြစ်ပါတယ်။

 ကလေးငယ်ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ဗွီဒီယိုဖိုင်တွေကို အောက်ကလင်ခ့်တွေမှာ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ပါတယ်။

Link – https://shorturl.at/pUHxZ

 အဲ့ဒီကလေးပုံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အချက်အလက် စစ်ဆေးတဲ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ တွေးပြီးမှယုံ – Think Before You Trust ကလည်း စိစစ်ထားပါတယ်။

အပြည့်အစုံ ဖတ်ရှုရန် – https://shorturl.at/2nuH3

 ဒါပေမဲ့ U Lay Kyaw နာမည်နဲ့ ဖေဘွတ်ခ်အကောင့်တစ်ခုကနေ ဖော်ပြခဲ့တဲ့ ဗွီဒီယိုဖိုင်ထဲက (ဘယ်ဖက်ခြမ်း) ကလေးတစ်ယောက်ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံက ဖြစ်ပါတယ်။ ဗွီဒီယိုဖိုင်ထဲမှာ ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ မြန်မာစကားပြောပြီး ပုဆိုးဝတ်ထားတဲ့ အမျိုးသားတစ်ယောက်ကိုလည်း တွေ့ရမှာပါ။

 ဒါပေမဲ့ ဗွီဒီယိုင်ဖိုင်ဟာ ဘယ်မြို့မှာဖြစ်တာလဲဆိုတာကိုတော့ စိစစ်လို့ မရသေးပါဘူး။

 သုံးသပ်ချက်

 အခုလို ကျပ်တည်းနေတဲ့ စီးပွားရေ၊ နိုင်ငံရေး အခြေအနေတွေကြားမှာ ငလျင်ဒဏ်ကို ဆိုးဆိုးရွားရွား ထိခိုက်ခဲ့တာကြောင့် လူတွေဟာ စိုးရိမ်ထိတ်လန့်နေကြရသလို စိုးရိမ်မှုအပေါ် အခြေခံပြီး သတင်းတု၊ သတင်းမှားတွေကိုလည်း အခြားသော ဓာတ်ပုံ ဗီဒီယိုဖိုင်တွေကို အသုံးပြုပြီး ပြန်လည်မျှဝေတတ်ကြပါတယ်။ 

“ခလေးလေးတွေက နတ်ကောင်း၊ နတ်မြတ်တွေ စောင့်လျောက်တယ်ဆိုတာ ဖြစ်နိုင်လောက်တယ်”  အကြောင်းအရာက အခြားသော ဓာတ်ပုံကိုအသုံးပြုပြီး သုံးသပ်ထားသော သတင်းအမှားအကြောင်းအရာသာ ဖြစ်ပါတယ်။ 

 စာဖတ်ပရိတ်သတ်တွေအနေနဲ့လည်း လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာပေါ်က ဖော်ပြနေတဲ့ သတင်းတွေကို ချ

က်ချင်းမယုံကြည်ဘဲ စိတ်ချရတဲ့ သတင်းမီဒီယာ၊ သတင်းအချက်အလက် မီဒီယာတွေမှာ သွားရောက် ဖတ်ရှု့ကြဖို့ တိုက်တွန်းပါတယ်။

 MFCN အဖွဲ့ဝင်တွေရဲ့ အချက်အလက် စစ်ဆေးထားတဲ့ သတင်းတွေကိုလည်း အောက်ကလင့်ခ်တွေမှာ ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုနိုင်ပါတယ်။

 Web – https://myanmarfactcheckingnetwork.org/

Fb – https://www.facebook.com/myanmarfactcheckingnetwork