၂၀၂၄ ဒီဇင်ဘာလ ၂၄ ရက်
(သျှမ်းသံတော်ဆင့်၊ MPA၊ The Red Flag)
တအာင်း (ပလောင်) အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် TNLA က တွေ့သမျှလူတွေကို အကုန်ဖမ်းပြီး လူသစ်စုဆောင်းကာ ရှေ့တန်းသို့ပို့ဆောင်နေသည်ဟုဆိုပြီး စစ်လော်ဘီချန်နယ်များက ဝါဒဖြန့်ချိနေသည်။
စစ်ကောင်စီအားပေး တယ်လီဂရမ်ဝါဒဖြန့် ချန်နယ်လ်တစ်ခုဖြစ်သည့် မှိုင်းဝေချန်နယ်လ်က ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့တွင် ဖြန့်ချိခဲ့ပြီး “နောင်ချိုဘက်မှာ အရှင်ဖမ်းမိတဲ့ TNLA အဖွဲ့ဝင် ၂ ယောက်၊ သူတို့ပြောပုံအရဆိုရင် TNLA က ကောင်တွေက တွေ့သမျှလူတွေကို အကုန်ဖမ်းပြီး လူသစ်စုနေတာ။ စစ်သင်တန်းရက်တိုပေးတယ်။ ပြီးရင် ရှေ့တန်းကို အသေခံခိုင်းတယ်” ဟု (မူရင်းအတိုင်း) ဖမ်းဆီးမိသော TNLA စစ်သုံ့ပန်း ရုပ်သံဖိုင်နှင့်အတူ ဖြန့်ချိခဲ့သည်။
ထိုသတင်းအမှားကို ကြည်ရှုသူပေါင်း ၁၇,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး မှိုင်းဝေချန်နယ်လ်အပြင် အခြားတယ်လီဂရမ်ဝါဒဖြန့် ချန်နယ်များကပါ ထပ်ဆင့်ဖြန့်ဝေထားသည်။
မူရင်းလင့်ခ် – https://archive.ph/Z0UhA
ဆက်စပ် သတင်းအမှားလင့်ခ် – https://archive.ph/QHT2M , https://archive.ph/tTPA9 ,
သတင်းအမှားဖြန့်ချိသူတွေ ဖော်ပြသည့် အကြောင်းအရာကို Myanmar Fact-checking Network အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သော သျှမ်းသံတော်ဆင့် နှင့် MPA တို့၏ အချက်အလက်စစ်ဆေးသူများက စစ်ဆေးကြည့်သည့်အခါ မှားယွင်းနေကြောင်း တွေ့ရသည်။
သတင်းစစ်ဆေးတွေ့ရှိချက်
တယ်လီဂရမ်ချန်နယ်လ်များမှတစ်ဆင့် ပျံ့နှံ့လာသော ရုပ်သံဖိုင်ကို InVID Tool ဖြင့် စစ်ဆေးကြည့်သည့်အခါ မည့်သည့် သတင်းဌာနတွင် ဖော်ပြထားခြင်းမရှိသလို Google တွင် “နောင်ချိုဘက်မှာ အရှင်ဖမ်းမိတဲ့ TNLA အဖွဲ့ဝင် ၂ ယောက်” ဆိုသည့် စာသားဖြင့် ရှာကြည့်သည့်အခါ၌လည်း ထိုရုပ်သံဖိုင်ကိုမတွေ့ရပေ။
သို့သော် ၂၀၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ ၈ ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်သည့် TNLA ၏ ထုတ်ပြန်ချက်ထဲတွင် “ အသက် (၁၆) နှစ်ပြည့်ပြီး ကျန်းမာရေးကောင်းမွန်သော တအာင်းလူငယ်တိုင်းသည် မိမိတို့၏ ဆန္ဒအလျှောက် PSLF/ TNLA ထံတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နိုင်သည်” ဟု ဖော်ပြသည်။
ထို့အပြင် ဥပဒေအရ အသက် (၁၆) နှစ်မှ (၃၅) နှစ်အတွင်းရှိသော တအာင်း (ပလောင်) အမျိုးသားတိုင်း စစ်မှုထမ်းရမည်ဖြစ်ပြီး ညီအစ်ကို နှစ်ဦးနှင့်အထက်ရှိသည့် တအာင်းမိသားစုတစ်ခုလျှင် အမျိုးသားတစ်ဦး TNLA တပ်ဖွဲ့အတွင်း မဖြစ်မနေ ဝင်ရောက်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တအာင်းလူမျိုးမဟုတ်သူများဆိုလျှင် TNLA ၏ နိုင်ငံရေးနှင့် စစ်ရေးရပ်တည်ချက်များကို လက်ခံသူတိုင်း စစ်မှုထမ်းနိုသည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။
မူရင်း ထုတ်ပြန်ချက် – https://t.me/taangtv2023/1651
Myanmar Now ၏သတင်းတစ်ပုဒ်တွင်လည်း“တအာင်း (ပလောင်) လူငယ်တိုင်း စစ်မှုထမ်းရမည့် TNLA ၏ ဥပဒေတွင် စစ်မှုထမ်းကာလ အပိုင်းအခြား မပါရှိသည့်အတွက် ဝေဖန်မှုတချို့လည်း ရှိနေသည်” ဆိုပြီး ၂၀၂၄ ဖေဖော်ဝါရီလ ၆ ရက်နေ့က ဖော်ပြသည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် – https://myanmar-now.org/mm/news/48903/
အဆိုပါ တပ်သားစုဆောင်းမှုနှင့် ပတ်သက်၍ TNLA ၏ သတင်းပြန်ကြားရေးတာဝန်ခံ လွေးယေဦးကို MFCN အဖွဲ့ဝင် အချက်အလက်စစ်ဆေးသူများမှ ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့သော်လည်း လက်တလောတွင် ပြန်လည်ဖြေကြားခြင်းမရှိသေးပေ။
TNLA အနေဖြင့် ထိန်းချုပ်ထားတဲ့မြို့နယ် အတွင်းမှာ တစ်အိမ်တစ်ယောက်နှုန်းဖြင့် အတင်းအဓမ္မတပ်သား စုဆောင်းမှုများရှိနေသည်ဟု ဝေဖန်ပြောဆိုမှုများအပေါ် TNLA ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လွေးယေဦးက မူဥပဒေအတိုင်းသာ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု Burma VJ ထံသို့ အောက်တိုဘာလ ၄ ရက်နေ့က ဖြေကြားထားသည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် – https://shorturl.at/Ao0RZ
သုံးသပ်ချက်
TNLA ထိန်းချုပ်ထားသော ဒေသများတွင် အသက် (၁၆) နှစ်ပြည့်ပြီး တအာင်း (ပလောင်) အမျိုးသားတိုင်း မိမိတို့ဆန္ဒအလျှောက် စစ်မှုထမ်းနိုင်ကြောင်း TNLA ဘက်ကပြောဆိုထားပါသည်။
သာသနာ့ဘောင်အတွင်း ဝင်ရောက်နေသူ၊ ကျန်းမာရေး ချို့ယွင်းသူ၊ အသည်းရောင်အသားဝါ B ပိုး၊ C ပိုး ရှိသူများမှာလည်း စစ်မှုထမ်းအမိန့်မှ ကင်းလွတ်မည်ဖြစ်ပြီး အခြားရောဂါရှိသူများမှာ စစ်မှုထမ်းရမည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။
အမျိုးသမီးများအနေဖြင့် မောင်နှမ ၃ ဦးအထက်ရှိလျှင် တစ်ဦး စစ်မှုထမ်းရမည်ဖြစ်သော်လည်း မိသားစုထဲမှ တစ်ဦးမှာ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွင် ဗဟိုကော်မတီဝင်အဖြစ် လုပ်ကိုင်နေလျှင် စစ်မှုထမ်းခွင့် ကင်းလွတ်မည်ဟုလည်း ဖော်ပြထားသည်။
ထိုကြောင့် TNLA တွေ့သမျှလူတွေကို အကုန်ဖမ်းပြီး လူသစ်စုဆောင်းကာ ရှေ့တန်းသို့ပို့ဆောင်နေသည် ဆိုသည့်အကြောင်းအရာက မှားယွင်းနေသည်။
Myanmar Fact-Checking Network စာဖတ်ပရိတ်သတ်တွေအနေဖြင့် လူမှုကွန်ရက် စာမျက်နှာများတွင် ဖော်ပြနေသည့် သတင်းများကို ချက်ချင်းမယုံကြည်ဘဲ စိတ်ချရသော သတင်းမီဒီယာများမှာ သွားရောက်ဖတ်ရှု့ကြရန် တိုက်တွန်းပါသည်။
သတင်းတု၊ သတင်းမှားဟု ယူဆရသည့် သတင်းတွေကိုလည်း Myanmar Fact-checking Network Facebook Chat Box မှဆစ်ဆင့် သတင်း၏ လင့်ခ် (သို့မဟုတ်) Screenshot ပုံပေးပို့ခြင်းဖြင့် စစ်ဆေးနိုင်ပါသည်။
Myanmar Fact-checking Network အဖွဲ့ဝင်များ၏ အချက်အလက်စစ်ဆေးထားသည့် သတင်းများကိုလည်း ဤနေရာတွင် ဝင်ရောက်ဖတ်ရှုနိုင်ပါသည်။
Web – https://myanmarfactcheckingnetwork.org/
Fb – https://www.facebook.com/myanmarfactcheckingnetwork
